De Colección Mutis
Saltar a: navegación, buscar
 
(No se muestran 8 ediciones intermedias de 3 usuarios)
Línea 1: Línea 1:
 
{{trascripcion 2914
 
{{trascripcion 2914
 
|seccion =
 
|seccion =
|anterior = 26v
+
|anterior = fol 26v
 
|siguiente = fol 27v
 
|siguiente = fol 27v
 
|foto =  
 
|foto =  
 
|texto =
 
|texto =
{{der|27}}
+
 
Vacia cosa... Itaropana, vel Itarepun. Vagamundo ó vago... Uotavateno.
+
{{der|27.}}
Valer, y valor de alguna cosa. Este vale mucho... Ene apuyme epe-tiná. Vale poco... Ansico epetíná. Nada vale... Capa epeti-ná, vel Epeti capa .
+
 
Valiente... Imapunpo, vel Penapun, vel Penispenarote, vel Penapeco¬re. — Vosotros soys valientes... Penaspena .
+
<center><h2>V.</h2></center>
Vamonos... Cama , vel Cama contó. Vide Venir, Voy.
+
{{sangria}}
Vano. Vide Presumido.
+
Vacia cosa_ _  '''Itaropana''', {{lat|v.}} '''Itarepun'''.<br>
Vapor... Ipori.
+
 
Vara de medir... Apo. Una vara tiene... Ovin apo. Varazón buena para casa... Araura macari, vel Arara. Varón .. Guoquiri.
+
Vagamundo, õ Vago_ _ '''uotavateno'''.<br>
Vasca ó Basca. Vide Ancias y Desmayarse.
+
 
Vaso del cuerpo... Taponeua.
+
Valer, y valor de alguna cosa. Este vale mucho _ '''Ene apuÿme epetinà'''.<br>
Vecino... Tupatoporo , vel Tuntuoro .
+
 
Vela... Curureta. Apaga la vela... Curureta ebucaco. Enciende
+
Vale poco_ _ '''Ansico epetínà'''. Nada vale _ '''capa epetinà''', {{lat|v.}} '''epeti capa nà'''.<br>
la vela... Ipomangaco. Venado... Cussari. — Venado de monte... Yacareua. — El chiquito...
+
 
Cariaco.
+
Valiente_ _ '''Imapunpo''', {{lat|v.}} '''Penapun''', {{lat|v.}} '''Penispenarote''', {{lat|v.}} '''Penapecore'''. Voso-<br>
Vender... Ecaramari, vel Siri. — Para vender... Opematopo. — Ven¬dí... Siriy. Veneno... Urari.
+
tros soÿs Valientes _ '''Penaspena mà'''.<br>
Venir... Uopurí. — Vengo... Uopuya, vel Uopuysc, vel Uopuycarc. — Vengo de mi casa... Autiucne uopuyse. — Adonde fué?... Oya miiyto? — Quando se fué?... Otiri bayaco natoto? — Vengo sin licencia, sin saberlo el Padre... Opecatipa uopuy, Pare quiniputan narato. — Me alegro que has venido... Eroarc yotauase veyayna-to. — Ahorita vengo... Coronio uopuy.— No quieres venir?... Auopuri sepama? —No puedo... Ixepo á, — Por donde venís-te?. .. Oyembo mopuy?, vel Neypatc mopuy?, vel O tito mopuy? Por allá... Moyarombo. — Porq.c veniste?... Ostonome mopuy? Para veros he venido... Scnetamuyronto. — Ya vino?... Nopuy? No vino... Ua opupa iveyri. — A los que están allá, dígales que vengan... Iroare cayco quenonecaro, vel Moyantc quenoo zeto. Ven acá... Ocone, p.1, Ostoconeto. — Voy á pie... Nomo apupu-rupo. — Desde que tu veniste estoy un poco alentado... Moro
+
 
 +
Vamonos_ _  '''Cama sà''', {{lat|v.}} '''Cama conto'''. Vide Venír, voÿ. ~ Vano, vide Presumido.<br>
 +
 
 +
Vapor_ _ '''Iporí'''. ~ Vara de medír _ '''Apo'''. Una vara tiene _ '''ovin apo'''. <br>
 +
 
 +
+<ref>El manuscrito sugiere que la ubicacion correcta de la entrada “Varazon” es esta; sin embargo la encontramos más adelante, en “Vaso del Cuerpo”.</ref><br>
 +
 
 +
Varon_ _ '''Guoquiri'''. ~ Vasca, ô Basca, vide Ancias, y Desmaÿarse.<br>
 +
 
 +
Vaso del Cuerpo_ _ '''Taponeua'''. + Varazon buena para casa _ '''Araura macari''', {{lat|v.}} '''Aràra'''.<br>
 +
 
 +
Vecino_ _ '''Tupatoporo nà''', {{lat|v.}} '''Tuntuoro nà'''.<br>
 +
 
 +
Vela_ _ '''Curureta'''. Apaga la Vela _ '''Curureta ebucaco'''. Enciende la vela_<br>
 +
'''Ipomangaco'''.<br>
 
   
 
   
 +
Venado_ _  '''Cussari'''. Venado de monte _ '''yacareua'''. El chiquito _ '''cariaco'''.<br>
 +
 +
Vender_ _  '''ecaramari''', {{lat|v.}} '''siri'''. Para vender _  '''opematopo'''. Vendi _ '''siríÿ'''. <br>
 +
 +
Veneno_ _  '''Urarí'''.<br>
 +
 +
Venir_ _ '''uopurí'''. Vengo _ '''uopuÿa''', {{lat|v.}} '''uopuÿse''', {{lat|v.}} '''uopuÿcare'''. Vengo de mí<br>
 +
casa _ '''Autíuêne uopuÿse'''. Adonde fuè? '''Oÿa muÿto'''? Quando se fuè? _ <br>
 +
'''otiri baÿaco natoto'''? Vengo sin Licencia, sin saberlo el Padre _ '''opecati'''-<br>
 +
'''pa uopuÿ; Pare quiniputàn narato'''. Me alegro, que has venido _ '''eroa'''-<br>
 +
'''re yetauase veyaynato'''. Ahorita vengo _ '''coromo uopuÿ'''. No quieres <br>
 +
venír? _ '''auopuri {{t_l|p}} sepama'''? No puedo _ '''Ixepo à'''. Por donde venis-<br>
 +
te? _ '''oÿembo mopuÿ'''? {{lat|V.}} '''neÿpate mopuÿ'''? {{lat|V.}} '''ò tito mopuÿ'''? Por <br>
 +
allà _ '''Moÿarombo'''.  Porʠ veniste? '''Ostonome mopuÿ'''? Para veros<br>
 +
he venido _ '''Senetamuÿronto'''.  Ya Vino? _ '''Nopuÿ'''? No vino _ '''ua'''<br>
 +
'''opupa iveyri'''. A los que estan allà, digales, que vengan _ '''Iroare'''<br>
 +
'''caÿco quenonecaro''', {{lat|v.}} '''Moÿante quenoozeto'''. Ven acà _ '''ocone'''. P.<sup>l</sup><br>
 +
'''ostoconeto'''. Voy â piè  _ '''Nomo apupurupo'''. {{t_i|#}} Desde que tu veniste <br>
 +
estoÿ un poco alentado _ '''Moro auapuri mero, au averoro ampore'''<br>
 +
'''uase'''. En Valde veniste _ '''orenque mopuÿ'''. Vino, õ llegò _ '''Tuosenà'''.<br>
 +
No quiere venír _ '''Tona sepaua'''. Yo vine â passear _ '''Atauame uopuÿo'''<br>
 +
'''se'''. Vendrás presto _ '''coÿse temoctaque'''. El que viene _ '''Moco nosa'''.<br>
 +
Los que vienen _ '''uotono'''. Vino el primero de todos _ '''Moco pasporo'''<br>
 +
'''uaporopuÿ'''. El ultimo, que vino _ '''yuenapo me nopÿ'''. Viene atras.<br>
 +
'''Venaspotano nosa'''. quien viene? _ '''Naqui nose'''?<br>
  
+
Voÿ_ _ '''uíto''', {{lat|v.}} '''usà'''. Vete _ '''Itanco'''. Vaÿanse _ '''Itantoco'''. Vamonos _ '''Cama ropa''',<br>
auapuri mero, au averoro ampore uase.— En valde veniste... Orenque mopuy. — Vino ó llegó... Tuosená. — No quiere ve-nir... Tona sepaua. — Yo vine á passear... Atauame uopuyo se. Vendrás presto... Coyse temoctaque. — El que viene... Moco nosa. — Los que vienen... Uotono. — Vino el primero de todos... Moco pasporo uapcropuy. — El último que vino... Yuenapo me nopuy. — Viene atrás... Venaspotano nosa.— Quien viene?... Naqui nose?
+
{{lat|v.}} '''camase''', {{lat|v.}} '''camacontò'''. Vamo{{in|no}}s â comer _ '''cama se, care parese nà'''.<br>
Voy... Uíto, vel Usa.Vete... Itanco. — Vayanse... Itantoco.Vamonos... Cama ropa, vel Camase, vel Camaconió. — Vamonos á comer... Cama se, care párese ná. —Adonde vas ó van?... Oya musa? Adonde fuiste ó estuviste?... Oya muyto? Ya se fue¬ron ó se fué... Tito , vel Tito nanto. No fué... Tito . Ninguno vaya... Amucorontone. Vayan dos no mas; no vayan otros... Ocorote itantoco; amucorontone. — Voy por amor de tu... Ayauanboco usa. — Vosotros también vays... Amayaro ropa musa, vel Musanto. Quando se van?... Oti yaco nisanto?
+
Adonde vas? ō van? '''Oya musa'''? Adonde fuiste, ô estuviste? '''Oya muÿto'''? <br>
Verada... Mapúru.
+
Ya se fueron, ô se fuè _ '''Tito nà''', {{lat|v.}} '''tito nanto'''. No fue _ '''Tito pà'''. Ninguno <br>
 +
vaÿa_ _  '''amucorontone'''. Vayan dos no mas, no vaÿan otros _ '''ocorote'''<br>
 +
'''itantoco; amucorontone'''. Voÿ por amor de tu _ '''aÿauanboco usà'''. Voso-<br>
 +
tros tambien vaÿs _ '''amaÿaro ropa musa''', {{lat|v.}} '''musanto'''. Quando se<br>
 +
van? _ '''Oti yaco nisanto'''? ~ Verada_ _  '''Mapù{{t_l|pu}}ru'''.
 +
{{f_sangria}}
 
}}
 
}}

Revisión actual del 16:23 18 nov 2012

Manuscrito 2914 BPRM/fol 27r

fol 26v << Anterior   | Manuscrito 2914 BPRM |   Siguiente >> fol 27v

Trascripción

27.

V.

Vacia cosa_ _ Itaropana, v. Itarepun.

Vagamundo, õ Vago_ _ uotavateno.

Valer, y valor de alguna cosa. Este vale mucho _ Ene apuÿme epetinà.

Vale poco_ _ Ansico epetínà. Nada vale _ capa epetinà, v. epeti capa nà.

Valiente_ _ Imapunpo, v. Penapun, v. Penispenarote, v. Penapecore. Voso-
tros soÿs Valientes _ Penaspena mà.

Vamonos_ _ Cama sà, v. Cama conto. Vide Venír, voÿ. ~ Vano, vide Presumido.

Vapor_ _ Iporí. ~ Vara de medír _ Apo. Una vara tiene _ ovin apo.

+[1]

Varon_ _ Guoquiri. ~ Vasca, ô Basca, vide Ancias, y Desmaÿarse.

Vaso del Cuerpo_ _ Taponeua. + Varazon buena para casa _ Araura macari, v. Aràra.

Vecino_ _ Tupatoporo nà, v. Tuntuoro nà.

Vela_ _ Curureta. Apaga la Vela _ Curureta ebucaco. Enciende la vela_
Ipomangaco.

Venado_ _ Cussari. Venado de monte _ yacareua. El chiquito _ cariaco.

Vender_ _ ecaramari, v. siri. Para vender _ opematopo. Vendi _ siríÿ.

Veneno_ _ Urarí.

Venir_ _ uopurí. Vengo _ uopuÿa, v. uopuÿse, v. uopuÿcare. Vengo de mí
casa _ Autíuêne uopuÿse. Adonde fuè? Oÿa muÿto? Quando se fuè? _
otiri baÿaco natoto? Vengo sin Licencia, sin saberlo el Padre _ opecati-
pa uopuÿ; Pare quiniputàn narato. Me alegro, que has venido _ eroa-
re yetauase veyaynato. Ahorita vengo _ coromo uopuÿ. No quieres
venír? _ auopuri p sepama? No puedo _ Ixepo à. Por donde venis-
te? _ oÿembo mopuÿ? V. neÿpate mopuÿ? V. ò tito mopuÿ? Por
allà _ Moÿarombo. Porʠ veniste? Ostonome mopuÿ? Para veros
he venido _ Senetamuÿronto. Ya Vino? _ Nopuÿ? No vino _ ua
opupa iveyri. A los que estan allà, digales, que vengan _ Iroare
caÿco quenonecaro, v. Moÿante quenoozeto. Ven acà _ ocone. P.l
ostoconeto. Voy â piè _ Nomo apupurupo. #[2] Desde que tu veniste
estoÿ un poco alentado _ Moro auapuri mero, au averoro ampore
uase. En Valde veniste _ orenque mopuÿ. Vino, õ llegò _ Tuosenà.
No quiere venír _ Tona sepaua. Yo vine â passear _ Atauame uopuÿo
se. Vendrás presto _ coÿse temoctaque. El que viene _ Moco nosa.
Los que vienen _ uotono. Vino el primero de todos _ Moco pasporo
uaporopuÿ. El ultimo, que vino _ yuenapo me nopÿ. Viene atras.
Venaspotano nosa. quien viene? _ Naqui nose?

Voÿ_ _ uíto, v. usà. Vete _ Itanco. Vaÿanse _ Itantoco. Vamonos _ Cama ropa,
v. camase, v. camacontò. Vamo˰nos â comer _ cama se, care parese nà.
Adonde vas? ō van? Oya musa? Adonde fuiste, ô estuviste? Oya muÿto?
Ya se fueron, ô se fuè _ Tito nà, v. tito nanto. No fue _ Tito pà. Ninguno
vaÿa_ _ amucorontone. Vayan dos no mas, no vaÿan otros _ ocorote
itantoco; amucorontone. Voÿ por amor de tu _ aÿauanboco usà. Voso-
tros tambien vaÿs _ amaÿaro ropa musa, v. musanto. Quando se
van? _ Oti yaco nisanto? ~ Verada_ _ Mapùpuru.

fol 26v << Anterior   | Manuscrito 2914 BPRM |   Siguiente >> fol 27v

Referencias

  1. El manuscrito sugiere que la ubicacion correcta de la entrada “Varazon” es esta; sin embargo la encontramos más adelante, en “Vaso del Cuerpo”.
  2. Texto tachado e ilegible.