De Colección Mutis
Revisión del 02:31 19 nov 2012 de 201.244.248.149 (discusión)
(dif) ← Revisión anterior | Revisión actual (dif) | Revisión siguiente → (dif)
Saltar a: navegación, buscar

Manuscrito 2914 BPRM/fol 38v

fol 38r << Anterior   | Manuscrito 2914 BPRM |   Siguiente >> fol 39r

Trascripción

tipome cabu veÿtaque, v. guateveÿtaque.// De cæteris temporibus et Personis
ut in 1.a conjugatione, servatis servandis.
[1] El Pret.o Impf.o, Perfecto,
et Plusqpf.o mas usado es assi _ Yo era, fui, y avia sido avisado _ Au icariti
pombo veÿpoti. El neg.vo assi: Ycaritipombo cabu, v. guate veÿpoti.

3.a Conjugacion de los acabados en Na

Indicativo modo.

Yo corro_ Au vecatuña _ Tu_ Mecatuña _ Aql_ Necatunya _ N.os_ Ne _ V.os_ Me.
Aqlls _ Ne, v. Necatuñaton. ~

Pret.o Impf.o et Plusqpf.o

Yo corría, ô havia
corrido_ Au vecatuñaco _ Me, Ne. P.li: Ne, Me, Ne, v. necatuñacon. //

Pret.o Perf.o

Yo corrí_ Au vecatumuÿ _ Me _ Ne _ P.li: Ne, me, Ne, v. Necatunton.

Futuro.

yo correre_ Au vecatuntaque, &c. Aquels_ Ne, v. Necatuntan.//

Imp.vo

ecatunco amoro _ Corre tu, aquel_ ide. P.li ecatuntoco, et 2.a et 3.a//

Obtat.vo

Ojala yo corre_ Au vecatumuri roconra, et sic de cæteris. // Otro Q.do yo corre_ Au ecatu-
muri yaco, &c. mutatis personis.[2] Otro: Aunʠ yo corre_ ecatumuri seme, et sic de cæ
teris.
/

Pret.o Impf.o

Si yo corriere_ Augua ecatumuriaco, &c. _ Otro: Augua
ecatumuri manumbo _ Tu _ Aquel, N.os, ide. V.os_ Ecatumuricon manumbo. _ Aq.l
ide. //

Pret.o Perf.o et Plusqpf.

Quando yo haÿa, ô huviesse corrido _ Augua
ecarumpoto, etsic de c.t./

Infini.vo

Correr_ Ecatumuri, v. Ecatuno. Por ha-
ver corrido, ô por haver de correr _ Ecatumpoque. / Gerundios _ De correr _ Ecatune.
Dat.vo _ por correr _ Ecatumtome. Acus.vo _ A correr _ Ecatune. / Ablat.o _ por
correr _ ecatumurique. / Supino: a correr _ ecatune. _ Particip.s _ El que corre
_ Ecatuntoto. _ El que corrio_ Ecatumbo. El corrido _ ecatumpo. El que ha de cor-
rer_ ecatumtotome _ quineÿtaque _ El que ha de ser corrido _ Ecatunÿe _ neÿtaque.
Relativos _ Lo que corro _ Necatumuri _ Lo que corri _ Necatumpo.

Passiva.

Esta resulta como las dos antecedentes, esto es; del Participio de preterito y del
Verbo Substantivo, y solo haÿ la diferencia, que en la 1.a tendencia no se trunca el
dicho participio, y en el futuro admíte el tiempo presente con la nota de futuro y la
T previa; vg: Yo soÿ corrido _ Secatumpo au-gua _ 2.do _ Yo fui corrido _ Tecatum-
pose veÿpoti au. 3.o _ Yo serè corrido _ Tecatumpoveÿtaque au. ~ 1.o yo no
soÿ corrido _ ecatumpava _ ma, na. 2.do _ No fui _ ecatumpaveÿ, meÿ, neÿ.
3.o No sere, &c. _ Ecatumpaveÿtaque, meÿ, neÿ. ~ La 2.da tendencia pas-
siva es como en las antecedentes conjugaciones: Yo soÿ corrido _ Ecatumpome
augua. _ No soÿ, &c. _ Ecatumpome cabu, v. guateva. / Yo fui corrido _ Ecatum-
pome veÿ, v. veÿpoti. ~ Yo serè, &c. _ ecatumpome veÿtaque. _ No, &c. Eca-
tumpome cabu veÿtaque. Y tomando por guia al Verbo Substantivo, se vari-
an segun el, los tiempos restantes.

El Pret.o Impf.o, Perf.o y Plusqpf.o

Tienen, ut vidimus[3] , esta especial Passiva, fuera de la comun: Yo era,
fui, y havia sido corrido _ ecatumpombo au, et solis mutatis personis.[4] //
Yo no era, no fui, ni havia sido corrido _ ecatumpombo guateva, ma, na.

4.a Conjugacion de los acabados en Gua, ô Va.

Quien sabe conjugar el Verbo Substantivo, sabe tambien conjugar esta
conjugacion; y assi solo se apuntan las primeras Personas.

Indicativo Mō, temp.e pres.ti

Yo vivo _ Nurogua, ma, na. // Yo
vivia _ Nuroguaco _ maco, naco. // Yo vivi _ Nuroveÿpoti, meÿpoti,
neÿpoti. // Yo vivirè _ Nuroveÿtaque, Meÿtaque, neÿtaque. // Vive tu _
nuroeÿo _ eÿco _ P.li _ quiseÿte _ eÿco _ eÿtoco. ~

Obtat.vo

Qdo yo vivia _
Nuro veÿpoto, meÿ, neÿ. // Aunʠ yo viva _ Nuro veÿri seme, meÿ, neÿ

fol 38r << Anterior   | Manuscrito 2914 BPRM |   Siguiente >> fol 39r

Referencias

  1. Tr. "En las conjugaciones de otros tiempos y personas a fin de que en el primero, con los ajustes necesarios.".
  2. Tr. "Modifica persona.".
  3. Tr. "como vimos".
  4. Tr. "y solo modifica personas.".